(20.11.2019)
Gejammer bij de gevestigde partijen, gejubel bij de AfD: de ultra-rechtse `Alternative für Deutschland´ scoorde bij de laatste deelstaatverkiezingen ruim boven de 20 procent. Ontevreden Oost-Duitsers in Saksen, Brandenburg en Thüringen hielpen de partij aan een klinkende zege. In Thüringen, waar de griezelige voorman Björn Höcke zelfs officieel fascist genoemd mag worden van de rechter, kreeg de AfD maar liefst 27 procent van de stemmen.
Maar de alternatieven willen meer. Ook in West-Duitsland moet een dergelijke uitslag haalbaar zijn. Daarbij wordt gehoopt op een economische recessie, want dat schept een vruchtbare voedingsbodem voor partijen als deze. Voorlopig is het nog een wensdroom: in Hessen (Frankfurt) en Beieren kwam de partij vorig jaar nog wel op zo´n 13 en 10 procent, maar in het dichtbevolkte Noordrijn-Westfalen haalt ze nog geen 7 procent.
De AfD gaat er tegenaan, zo blijkt uit een geheime strategienota die vandaag in de media opdook. Tussen nu en 2025 moet de partij uitgroeien tot een echte volkspartij. Het glazen plafond waar de AfD mee te maken heeft, moet doorbroken worden. De opvatting bij veel kiezers dat de AfD onvoldoende optreedt tegen extreemrechts in de gelederen, moet worden bestreden. En de vertegenwoordigers zullen zich voortaan moeten onthouden van discutabele uitspraken over kwesties als minderheden en de Duitse geschiedenis. Haatzaaierij en zinloze provocaties passen niet bij het doel een volkspartij te worden.
Infiltreren, is het motto. De partij moet zich in allerlei maatschappelijke organisaties gaan manifesteren, met name in nationale organisaties die veel leden hebben en niet al te links zijn. En in kleine clubs met doeleinden die raakvlakken hebben met die van de AfD. Daar moeten leden geworven worden. In de grote steden moet de partij zich bijvoorbeeld gaan bemoeien met groepen burgers die zich ergeren aan verwaarlozing van de omgeving.
De grote vijand is natuurlijk de Groenen. Die partij komt bij de Westduitsers heel wat beter aan dan de AfD. Zij spelen vooral in cultureel opzicht de baas, constateert de strategienota bitter. Daarop past maar één antwoord: een tegenoffensief om bepaalde begrippen en meningen te doen postvatten in de samenleving. Vooral de social media dienen bewerkt te worden; een landelijke task-force moet zich daarmee bezig gaan houden, zeker in tijden van verkiezingscampagnes.
De nota zwijgt wijselijk over het feit dat de Verfassungsschutz, de instantie die de grondwet bewaakt, zowel de extremistische jongerenorganisatie van de AfD als de rechts-radicale vleugel in het vizier heeft. Als de Verfassungsschutz oordeelt dat deze clubs in strijd zijn met de grondwet en wellicht besluit de AfD als geheel in de gaten te gaan houden, is het gedaan met het streven een volkspartij te worden.
De omgang met andere politieke partijen is uiteraard ook een punt van aandacht. De AfD zal, aldus de nota, proberen het vertrouwen te winnen door aan te bieden minderheidsregeringen te ondersteunen. Dat heeft genoemde gladjanus Björn Höcke ook in Thüringen geprobeerd, maar CDU-chef Mohring bedankte voor de eer.
Ook in de Bondsdag is het vertrouwen nog ver te zoeken. De voorzitter van de parlementaire justitie-commissie, de AfD´er Stephan Brandner, is op 13 november afgezet – een unicum in de geschiedenis. Deze afgevaardigde, niet toevallig ook uit Thüringen, lag al langer onder vuur wegens antisemitische uitspraken. Zo deelde hij na de aanslag bij de synagoge in Halle een tweet van een volger, die het belachelijk noemde dat politici daarheen gingen om `met kaarsen rond te lummelen´.