(25.02.2015)
Paus Franciscus heeft nogal wat opzien gebaard met zijn uitspraak dat je een kind wel een klap mag geven, `maar niet in het gezicht, om het niet vernederen´. Die katholieke leiders blijven er toch eigenaardige opvattingen op nahouden. Duitsland is dezer dagen opgeschrikt door horrorverhalen over het internaat voor koorknapen van Regensburg (Beieren). Deze `Domspatzen´, die optreden in de Regensburger Dom, zijn gemiddeld een jaar of tien, elf. Uit onderzoek blijkt dat zij tot ver in de jaren negentig door priesters en andere medewerkers in elkaar werden geslagen, `met de hand, met de vuist, in het gezicht en over het hele lichaam, en soms met stokken, vaak totdat de kinderen erbij neervielen´. Aldus het rapport van advocaat Andreas Scheuler, die in opdracht van het bisdom beschuldigingen van mishandeling heeft onderzocht.
Dat veel jonge internaatbewoners in de jaren zestig en zeventig slachtoffer zijn geworden van seksueel misbruik, is bekend. Dit schandaal werd in 2010 aan het licht gebracht door onthullingen over misstanden aan het Canisiuscollege in Berlijn. Sindsdien hadden zich meer dan 70 voormalige koorknapen bij het bisdom Regensburg gemeld met verhalen over ontucht en mishandeling. Het bleef akelig stil. Pas op 25 januari van dit jaar verontschuldigde de huidige bisschop zich in de Dom bij de slachtoffers, en liet een onderzoek instellen.
Dat het zo lang heeft geduurd voordat het stilzwijgen werd verbroken, is geen toeval. Want in 2010, toen het schandaal openbaar werd, heette de paus nog Benedictus XVI. Zijn eigenlijke naam was Joseph Ratzinger en zijn broer Georg was van 1964 tot 1994 leider van het koor van de Domspatzen. Deze man, inmiddels over de 90, gaf vijf jaar geleden grif toe dat hij er zelf ook op losgeslagen had. Watsch’n, heet dat op zijn Beiers, en veel mensen vinden dat de normaalste zaak van de wereld. Ook de toenmalige bisschop van Regensburg, Müller (nu een van de machtigste kardinalen in de Vaticaanse curie) zag geen heil in een nader onderzoek.
Maar beter dan nooit, het bisdom heeft dus recent een advocaat opdracht gegeven de beschuldigingen te onderzoeken. Van belang is hierbij dat in Duitsland tot in de jaren tachtig sprake was van het zogeheten `Züchtigungsrecht´, van opvoeders en ouders. Een flinke corrigerende tik (of zoiets) hoorde erbij. Maar de conclusie van advocaat Scheulen luidt dat de afranselpartijen wel degelijk in strijd waren met die wet, en dat ze onder het hoofdstuk lichamelijk geweld vallen.
De grootste griezel was een zekere priester Johann Meier, die tussen 1953 en 1992 een waar schrikbewind voerde in de lagere school van het internaat. Een andere diepgelovige medewerker draaide eerst zijn zegelring naar binnen voordat hij toesloeg. Wie het waagde in de slaapzaal te kletsen moest minstens een uur op blote voeten op de gang staan zonder zich te bewegen. De brieven van de kinderen aan hun ouders werden gecensureerd en dienden te beginnen met: Lieve ouders, met mij gaat het goed, hoe gaat het met jullie?
De gevallen van mishandeling zijn inmiddels verjaard. Wel heeft het bisdom, op advies van de advocaat, aangeboden elk slachtoffer 2500 euro uit te betalen als schadevergoeding. En hiermee is de kous niet af; het onderzoek wordt voortgezet en uitgebreid. Een schrale troost.