(02.03.2021)
Het kon niet uitblijven. Als mensen geld ruiken, is de verleiding groot om van het rechte pad af te wijken. Er worden dubieuze deals gemaakt en soms wordt smeergeld betaald. Af en toe zijn politici daarbij betrokken. Wie weet komen ze er veel vaker mee weg dan we denken, maar bij tijd en wijle lopen ze toch tegen de lamp. Dat is nu het geval bij de mondkapjes-affaire in Duitsland, een smeergeldzaak, waarover iedere dag nieuwe feiten aan het licht komen. Ook over de rol van de minister van Volksgezondheid, Jens Spahn (CDU).
Spahn, aanvankelijk een sterke bewindsman in de coronacrisis, komt steeds meer onder vuur te liggen. De inentingscampagne verloopt allesbehalve voorspoedig, vooral omdat Duitsland zich afhankelijk heeft gemaakt van het Brusselse inkoopbeleid en omdat de deelstaten moeite hebben met de schema´s. Astrazeneca is voor oudere mensen in opspraak geraakt en in plaats van het programma aan te passen blijven 2 miljoen doses liggen. De Bondsrepubliek sukkelt hopeloos achteraan in Europa. De Britse Daily Mail kopte honend dat Duitsland de inentingsoorlog aan het verliezen is.
Kortgeleden beloofde Spahn gratis sneltesten voor iedereen, wat een nogal impulsieve actie bleek te zijn, waarover hij niet voldoende had nagedacht of overleg had gepleegd. Het was een mooi gebaar, dat hij stralend presenteerde, maar daar bleef het dan ook bij; de royale actie blijkt onhaalbaar, de tests zijn niet in voldoende mate beschikbaar en bovendien is het een nogal dure grap. Merkel heeft het inmiddels wel een beetje gehad met Spahn, haar lichaamstaal bij de communicatie met haar partijgenoot spreekt boekdelen.
En daarbij komt nu ook nog eens de mondkapjes-affaire. Kort en goed komt die op het volgende neer. Producenten van mondmaskers stuurden lobbyisten op pad om het ministerie van Volksgezondheid ertoe over te halen hun kapjes te bestellen. Zo ook een Zwitserse onderneming. Op zichzelf niets bijzonders, maar de zaak gaat wringen, wanneer politici zich ermee bemoeien. Eerst zocht de betrokken lobbyiste contact met een vrouwelijke Europarlementarier, die op haar beurt een (bevriende) naaste medewerkster van Spahn benaderde. En daarna belde de lobbyiste nog eens met de minister persoonlijk.
Ook wist ze een belangrijk parlementslid, Stephan Mayer (CSU, de Beierse zusterpartij van de CDU) voor haar karretje te spannen. Hij stuurde haar aanbod gehoorzaam door naar het ministerie. De druk was dus aanzienlijk en bijna was de operatie geslaagd, maar de mondkapjes, waarover aanvankelijk wel een deal was gesloten, bleken veel te duur en het leger wilde ze niet hebben, dus sprong de zaak na veel vijven en zessen alsnog af.
Een andere lobby heeft inmiddels geleid tot justitieel onderzoek door het Openbaar Ministerie in München. Georg Nüsslein, eveneens CSU-lid van de bondsdag, legde het aanbod van een firma uit Hessen voor aan het ministerie en ziedaar, na een aantal gesprekken werd een contract gesloten. Everybody happy, vooral Nüsslein, die vervolgens een rekening van 660.000 euro stuurde naar de firma in kwestie. Justitie onderzoekt of hier sprake is van omkoping en van belastingontduiking. Nüsslein staat intussen op non-actief.
Nu is bekend geworden dat minister Spahn zelf ook betrokken zou zijn geweest bij deze deal. Nüsslein zou met zijn goedkeuring besprekingen hebben gevoerd met een hoge ambtenaar; volgens het nieuwsportaal `Business Insider´ verwees de volksvertegenwoordiger in een mailwisseling naar een gesprek met de minister. Het ging daarbij om bepaalde problemen die buiten het contract moesten blijven. Letterlijke tekst: `JS heeft gezegd dat ik dat met u moet bespreken. Het moet echter wel snel worden geregeld.´
En het houdt niet op. Jens Spahn, die er altijd op hamert dat mensen zo min mogelijk moeten reizen, blijkt in oktober bij een privé-etentje met een groep zakenmensen in Leipzig aanwezig te zijn geweest. Hij reed dus van Berlijn naar Leipzig, wat wel een beetje hypocriet is, maar nog geen doodzonde, en bovendien waren alle corona-voorzorgsmaatregelen bij de ontmoeting in acht genomen. Nee, het probleem ligt anders – de bewindsman werd de volgende dag positief op corona getest.
Ten tweede: de zakenlieden waren vooraf gevraagd ieder 9999 euro te doneren voor de verkiezingscampagne in Spahns kieskring. In maart worden namelijk in een aantal deelstaten verkiezingen gehouden en in september kiest Duitsland een nieuwe bondsdag. Een raar bedrag, zegt u? Nou, zo raar is dat niet. Politieke partijen moeten namelijk bij iedere gift vanaf 10.000 euro de identiteit van de gulle gever bekend maken. En op deze manier kunnen ze anoniem blijven, zodat eventuele verbindingen later geen vragen kunnen oproepen.
Jens Spahn is nog weleens genoemd als toekomstig bondskanselier, over 4 jaar. Dan moet hij nog een heleboel goed doen, want anders kan deze brokkenpiloot het wel vergeten.