(28.02.2018)
De voedselbank in Essen (Ruhrgebied) zal vanaf nu model staan voor het Duitse dilemma in de omgang met anderhalf miljoen vluchtelingen. Eigen volk eerst of eerlijk delen, dat lijkt simpel gezegd het probleem. Sinds 10 januari van dit jaar deelt deze voedselbank geen nieuwe kaarten uit aan mensen zonder Duitse pas. Want de behoeftigen uit eigen land dreigen verdrongen te worden, is het argument.
Racisme? Bij nadere beschouwing is de situatie natuurlijk weer niet zo zwart-wit als op het eerste gezicht lijkt. Want van de 6000 mensen die een abonnement hebben op de gratis voedselpakketten van de `Essener Tafel´ is inmiddels 75 procent buitenlander.
Iedere week worden 50 nieuwe kaarten verdeeld, die een jaar geldig blijven, en volgens de organisatie zijn vooral bejaarden, alleenstaande ouders en gezinnen met minderjarige kinderen de dupe van de toestroom van vluchtelingen. Vooral oudere mensen lieten zich, populair gezegd, van de bak bijten, en bovendien ontstonden er conflicten tussen buitenlanders onderling, volgens waarnemers. Ik kan me daar eerlijk gezegd wel iets bij voorstellen. Maar het `nazi´-verwijt ligt in dit land altijd vlak om de hoek, en het gebouw van de voedselbank is inmiddels dan ook alweer besmeurd met leuzen van deze strekking. Toch blijft het bestuur van de Essener Tafel bij zijn besluit. Vandaag, woensdag 28 februari, werden nieuwe jaarkaarten verstrekt, onder grote belangstelling van de media. En inderdaad, mensen zonder Duitse pas werden weggestuurd en mogen pas over zes weken terugkomen.
De discussie over de rechtmatigheid van dit besluit heeft inmiddels ook de hoogste regionen van de politiek bereikt. Maandag uitte Bondskanselier Merkel kritiek op de Essener Tafel. Ze verwoordde het op haar eigen manier, dus diplomatiek, maar niet mis te verstaan. Er moet een oplossing komen die niet erop gericht is groepen uit te sluiten, zei ze. Wat er nu gebeurt is `niet goed, maar het bewijst wel de druk die ontstaan is´.
Tegelijkertijd sprak de woordvoerder van haar fractie in de Bondsdag, Stephan Meyer, steun uit voor het besluit van de voedselbank. Het kan volgens hem niet zo zijn dat `door de vluchtelingencrisis en ondanks de miljoenen euro´s die al naar deze groepen gaan, armlastige Duitse burgers in het nauw komen.´ Er is nu eenmaal een beperkte hoeveelheid levensmiddelen te verdelen, zei hij, dat is het probleem van iedere voedselbank.
De liberalen, de oud-communisten van Die Linke en de Groenen vallen over Merkel heen. Als vrijwilligers datgene doen wat de politiek verzuimt en daarbij in problemen komen, moet de politiek hen steunen in plaats van bekritiseren, vinden zij. `Het werkelijke probleem is de armoede onder veel Duitse bejaarden en alleenstaande ouders; het is geen racisme, maar een roep om hulp´, aldus fractievoorzitter Sarha Wagenknecht van Die Linke, die sprak over een hypocriete discussie.
Een crisisvergadering van het landelijk verbond van voedselbanken heeft dinsdag niets opgeleverd. De Essener Tafel blijft op de ingeslagen weg voortgaan, hoewel de baas schoon genoeg heeft van het gekrakeel en overweegt op te stappen. In de komende twee weken zal een rondetafel-gesprek worden georganiseerd door de landelijke vereniging en de stad Essen om uit de impasse te komen.